Wspieranie dzieci z niepełnosprawnościami w użyciu technologii informacyjnych i komunikacyjnych pozwala nie tylko pomagać im w edukacji, ale także w nawiązywaniu relacji z rówieśnikami. Na wyzwania w zakresie funkcjonowania można odpowiadać poprzez wykorzystanie TIK, a kompetencje cyfrowe pozwalają ograniczać ryzyko wykluczenia i wzmacniać pewność siebie. Sprawdź więcej informacji w naszym poradniku!
Technologie informacyjne i komunikacyjne w szkole
Użycie technologii informacyjnych i komunikacyjnych ma na celu nie tylko umożliwienie uczniom i uczennicom łatwiejszego dostępu do edukacji, ale także zwiększenie ich kompetencji cyfrowych i społecznych. Do najczęściej wykorzystywanych narzędzi należy komputer lub smartfon z dostępem do internetu, ale użyteczne są też wszelkiego rodzaju platformy e-learningowe oraz narzędzia ułatwiające komunikację. Było to szczególnie istotne w czasie pandemii, kiedy edukacja przeprowadzana była zdalnie. Warto jednak pamiętać, że wykorzystywanie TIK ma ogromne znaczenie także w czasie zajęć stacjonarnych, aby uczniowie i uczennice zdobywali kompetencje cyfrowe niezbędne we współczesnym świecie.
Szkolne trudności dzieci z niepełnosprawnościami
Uczniowie i uczennice z niepełnosprawnością intelektualną często mają trudności z czytaniem i pisaniem, co utrudnia im korzystanie z internetu. Wyzwaniem dla nich jest łatwe docieranie do krótkich, prostych i edukacyjnych treści, nasyconych obrazami, infografikami i formami video, które są łatwiejsze w przyswojeniu. Warto także pamiętać o edukowaniu rodziców dzieci z niepełnosprawnością intelektualną, aby byli oni w stanie pomóc w zdobywaniu podstawowych kompetencji cyfrowych. Z kolei uczennice i uczniowie z innymi niepełnosprawnościami nierzadko nie mają dostępu do narzędzi ułatwiających dostęp, np. czytników OCR do skanowania i czytania tekstu.
Dzieci z niepełnosprawnością intelektualną
Dzieci z niepełnosprawnością intelektualną są szczególnie narażone na wykluczenie cyfrowe, bo zwykle grupa ta decyduje o sobie w znacznie mniejszym zakresie niż młodzi ludzie z innymi rodzajami niepełnosprawności. Wciąż brakuje rozwiązań, aby skierować do nich edukację medialną skrojoną na miarę ich potrzeb, przez co korzystają oni z internetu w ograniczonym zakresie i głównie do rozrywki. Przez skupianie się głównie na zagrożeniach, a nie na szansach, młodzi ludzie z niepełnosprawnością intelektualną rzadziej radzą sobie z wyszukiwaniem informacji w internecie.
Dzieci z niepełnosprawnością wzroku
Dzieci z niepełnosprawnością wzroku wymagają zapewnienia specjalnego sprzętu ułatwiającego dostęp do wiedzy. Podstawowymi narzędziami są tutaj screen reader i syntezator mowy, dzięki czemu maszyna odczytuje na głos to, co jest dostępne na ekranie. Aplikacje i programy ułatwiające dostęp osobom z niepełnosprawnością wzroku to tylko element edukowania ich w zakresie kompetencji cyfrowych. Niezwykle istotna jest także uważność nauczycieli na to, czy materiały do uczenia się są przyjazne dla każdego ucznia i każdej uczennicy, a także uwrażliwianie ich na różnego rodzaju formy przekazywania treści, np. wykorzystywanie podcastów zamiast wideo.
Asy Internetu – wsparcie dla nauczycieli
Poradnik Be Internet Awesome For All. Asy Internetu – rozwijamy cyfrowe obywatelstwo u dzieci z różnymi potrzebami edukacyjnymi jest obszerną publikacją na temat indywidualnych potrzeb uczniów i uczennic w zakresie technologii informacyjnych i komunikacyjnych i wartościowym narzędziem wsparcia dla nauczycieli i nauczycielek, a także innych organizacji pozarządowych, prowadzących programy w zakresie obywatelstwa cyfrowego i edukacji medialnej. Został opracowany przez Fundację Szkoła z Klasą, która przy wsparciu Google.org prowadzi program Asy Internetu.