WSPÓŁPRACUJEMY: Sposoby na integrację klasy

Data dodania:
25 listopada 2016
Typ materiału:
ćwiczenie/zadanie, gry i zabawy, publikacja
Poziom edukacji:
szkoła podstawowa klasy 1-3
Dla kogo:
nauczyciele i nauczycielki
Obszar programowy:
angażujące środowiska uczenia się
Tagi:
integracja, współpraca
Licencja:
CC-BY-NC-ND

Jednym z najważniejszych zadań, jakie stoją przed nauczycielką/nauczycielem klasy pierwszej jest zbudowanie zespołu: stworzenie społeczności uczniowskiej, nawiązanie dobrych kontaktów z dziećmi i ich rodzicami. Jeśli Wam się powiedzie i uda się stworzyć przyjazne środowisko, dziecko łatwiej poradzi sobie ze szkolnym wyzwaniem – zbuduje pozytywny obraz siebie, zyska poczucie własnej wartości i uwierzy w swoje siły.

Jak zbudować zespół?

Mosty przyjaźni. Poproś uczniów o przyniesienie swoich zdjęć lub sfotografuj każde dziecko i wydrukuj portrety. Naklejcie zdjęcia na papier i połączcie dorysowanymi mostami. Możecie też zorganizować budowanie mostów z czegokolwiek: pudełek, książek, klocków. Najlepiej zorganizować kilka „brygad budowlanych”. Mosty oznaczamy imionami “inżynierów” i organizujemy zwiedzanie. Na koniec przeprowadź krótką rozmowę: czy lepiej budować most samodzielnie, czy w zespole?

Co nas łączy? Poproś kolejno, żeby wstały (podniosły rękę) te dzieci, które mają młodszą siostrę, lubią pić mleko, mają psa albo lubią rysować. Zadbaj, aby każde dziecko przynajmniej raz wstało. Podsumujcie zabawę rozmową o tym, jak wiele nas łączy. Jest to także dobre ćwiczenie rozwijające umiejętność klasyfikowania.

Czarodziejska różdżka. Zorganizuj w grupach zabawę w “Czarodziejską różdżkę”, która zmienia emocje. Poproś, aby w każdej grupie jedno z dzieci pokazało za pomocą mimiki i gestów różne uczucia: smutek, radość, złość, strach. Pozostali mają odgadnąć, o jaką emocję chodzi, i również ją okazać. Uczeń, który demonstrował emocję jako pierwszy, mówi, co ją mogło wywołać, na przykład: „Cieszę, bo lubię, kiedy się bawimy”, albo „Mogę być smutny, bo moja drużyna przegrała”. Jeśli uczucie jest negatywne,  potrzebujemy sposobu na poradzenie sobie z nim. Można użyć czarodziejskiej różdżki. Dziecko, które ma pomysł, jak pomóc w smutku czy strachu, bierze do ręki różdżkę i wypowiada zaklęcie: „Nie martw się, pomogę ci, nie smuć się, będziemy się razem bawić, opowiem ci coś śmiesznego, nie bój się, jesteśmy z tobą, nie gniewaj się, przepraszam itp.”. Porozmawiaj z grupą o emocjach i o tym, co je wywołuje.

Ważne są zasady współpracy

Porozmawiajcie o zasadach współpracy w klasie. Możecie oczywiście ustalić reguły zachowania (zobacz też propozycje w poradniku dla nauczycieli dołączonym do Naszego elementarza). Można przygotować (dla każdego dziecka lub dla całej klasy) pudełko przypominające o ogólnych zasadach, według których będziecie razem pracować. W pudełku może się znaleźć na przykład gumka do ścierania, która będzie przypominać, że wolno się pomylić i zrobić coś lepiej następnym razem. Mogą być obrazki przedstawiające różne zwierzęta, z których każde robi coś bardzo dobrze, aby pokazać, że my też się różnimy i mamy swoje mocne strony. Może być zegarek – symbol punktualności i obowiązkowości. Kiedy omówisz z dziećmi jakąś zasadę, niech do pudełka trafi rekwizyt będący jej symbolem, ilustracją. Potem wystarczy tylko po niego sięgnąć, jeśli będzie trzeba komuś przypomnieć o umowie.

Integracja klasy w trakcie roku szkolnego

Integracja klasy  poprzez  częste zmienianie uczniów siedzących razem w ławkach. Robią to z różną częstotliwością – jedne raz w tygodniu, inne codziennie i w różny sposób: wyznaczają, stawiają wizytówki lub losują patyczkami – co bardzo podoba się dzieciom. Uczniowie bardzo szybko zaakceptowali zmianę, witają się z nowym kolegą/ koleżanką, czasami rozmawiają chwilkę na wyznaczony przez Panią temat np. moje ulubione zwierzątko itp. Nie tak łatwo było z rodzicami – niektórzy pytali o powody, protestowali – i tu okazało się przydatne uzasadnienie , o którym rozmawialiśmy na zajęciach, że jest to sposób nie tylko na integrację, ale doskonała profilaktyka przeciw ewentualnym wykluczeniom i przemocy rówieśniczej. Jedna z mam była zadowolona, bo córka poznaje nowe koleżanki i nie musi siedzieć z tą, której nie lubi (SP nr 350 w Warszawie).

Kocyk. Grupa stoi na kocyku i jej zadaniem jest przewrócenie go na drugą stronę, bez schodzenia z niego. Dzieci ćwiczą  role grupowe oraz słuchanie siebie nawzajem (SP nr 4 w Warszawie).

Opracowały: Katarzyna Czeczott-Łukasik, Sylwia Żmijewska-Kwiręg

Autorski dobrych praktyk: Renata Wleklińska, SP nr 217 w Warszawie, Urszula Przygoda, SP nr 94 w Warszawie, Dominika Sadownik, SP nr 94 w Warszawie, Ewa Porycka, SP nr 94 w Warszawie

Zobacz również