Wiele słyszymy i mówimy o różnorodności, w różnych kontekstach. Często kojarzy nam się ona z wartościami takimi jak akceptacja i tolerancja. Czasem wywołuje skrajne emocje, u jednych jest to ciekawość i radość, u innych niepewność i lęk przed utratą poczucia bezpieczeństwa.
Piszemy do Was z końcem wakacji. Zastanawiamy się, jak będzie wyglądała polska szkoła w roku szkolnym 2022/23. Bez wątpienia czeka nas, a przede wszystkim Was, Nauczyciele i Nauczycielki, wiele zmian. W tej sytuacji, chcąc nie chcąc, nasuwa się określenie „różnorodnie”, ale co to oznacza i czy w szkole jest i będzie przestrzeń na dostrzeżenie różnorodności?
Chcemy, aby szkoła była miejscem, z którym uczennice i uczniowie się utożsamiają. Aby tak się stało, warto, aby była spójna z rzeczywistością, której młode osoby doświadczają na co dzień. Uważamy, że ważne jest zauważenie różnorodności już, a może przede wszystkim, na poziomie budowania narracji o świecie. Jest to opowieść, którą tworzymy i przekazujemy młodym osobom na każdym kroku, w różnej formie – w podręcznikach, poprzez rytuały, wydarzenia, uroczystości, w trakcie wycieczek klasowych, w książkach, gazetach, języku itd. Marzymy o szkole, w której to, czego uczymy siebie i innych, nie jest sztucznie wykreowaną, ujednoliconą wizją świata. Opowieścią, która zdaje się bardziej zaklinać niż opisywać rzeczywistość.
Wyobrażamy sobie, że szkoła może być miejscem, w którym na korytarzu pod hasłem „trendy tej jesieni” znajdziemy zdjęcie dziewczyny na wózku prezentującej styl jesieniary, w opowiadaniu o pierwszej miłości przeczytamy, że Ania zakochała się w Anicie, a w kąciku kulinarnym znajdą się przepisy na pielmieni, harirę, czy hamantasze. Będzie to różnorodność, której nie trzeba specjalnie tytułować, czy anonsować w oddzielnym rozdziale czy podtytule. Nie musi być przedmiotem dyskusji, tylko może występować np. w treści zadania matematycznego, kiedy zapytamy, ile chałek na szabat uda się przygotować rodzinie Kowalików z 3 kg mąki.
Zauważenie i włączenie różnorodności do opowiadania o świecie, którym dzielimy się z uczniami i uczennicami, to tworzenie przestrzeni, w której każda osoba czuje się częścią społeczności i czuje się w niej bezpiecznie. Zależy nam, aby z czasem ta różnorodność przestała być czymś wyjątkowym, czymś, na co zwracamy szczególną uwagę, czemu się dziwimy. Marzymy o szkole bez zajęć o różnorodności, w której wystarczy wyjść na szkolny korytarz czy otworzyć podręcznik, aby jej doświadczyć.
Z okazji nowego roku szkolnego życzymy Wam prawdziwie różnorodnej szkoły, w której to hasło nie wymaga specjalnych zgód i pozwoleń. Szkoły, w której każdy i każda czuje się jak u siebie. Wierzymy, że dzięki Wam Nauczycielkom i Nauczycielom taka szkoła jest możliwa!
Przy okazji rozmów o różnorodności z Waszymi uczniami i uczennicami, zachęcamy do sięgnięcia po opowiadania o wartościach i emocjach w świecie online i offline, które znajdziecie w publikacji Asy Internetu i Turniej. Do opowiadań zostały dołączone pytania do dyskusji i zadania.
Niebawem premiera drugiej część opowiadań Asów Internetu. Nowi bohaterowie i bohaterki, nowe wyzwania i perypetie oraz nowe materiały do pracy na lekcji. Już wkrótce!
Powyższy tekst został wysłany w sierpniu 2022 roku do osób zapisanych do naszego newslettera.